مشکلات تجارت الکترونیک در ایران
مشکلات تجارت الکترونیک در ایران از دیدگاه صاحب نظران مختلف در بخش های گوناگون اقتصادی متفاوت به نظر می رسد.
خبر آی‌سی‌تی – در این نوشتار سعی خواهد شد مشکلات تجارت الکترونیک در ایران را در زوایای مختلف مورد یررسی قرار دهیم و تا حد امکان برای هریک راه حلی ارائه کنیم.
نویسنده مهدی گمرکی
مشکلات تجارت الکترونیک در بخش های مختلف مورد توجه می باشد از تولید و زنجیره تامین تولید گرفته تا توزیع و در نهایت مصرف کننده نهایی همه و همه با مشکلاتی مواجه می شوند.
ابتدا به تولید می پردازیم.
نقش تولید کننده در توسعه تجارت الکترونیک در ایران
تولید نقطه شروعی است بر فرآیند های تجارت الکترونیک. البته باید بخش تولید را با دقت بیشتر بررسی کنیم.
شاید تجارت الکترونیک در نگاه اول چندان برای تولید جاذبه نداشته باشد ولی وقتی قرار است مشکلات تجارت الکترونیک در ایران را بررسی کینم باید حتما به تولید کنند نیز بپردازیم.
برای تولید از واژه تجارت الکترونیک استفاده نمی کنیم و به جای آن واژه کسب و کارالکترونیک را جایگزین می نماییم.
کسب و کار الکترونیک در دنیای امروز یکی از مهمترین مولفه ای تولید است. تولید کننده گان با کسب و کار الکترونیک راه حل های بهتری را برای افزایش بهره بری و راندمان تولید یافته اند.
برای شما که به فکر ایجاد فروشگاه اینترنتی هستید!
ویژگی های سایت فروشگاه اینترنتی چیست ؟
اما مشکل تولید کننده چیست ؟
تولید کننده در فرآیند تولید با مشکلات زیادی مواجه است . که شاید مهمترین آن بحث مدیریت زنجیره تامین می باشد. در خصوص مدیریت زنجیره تامین بحث های تخصصی زیادی ارائه شده است و این نوشتار نیز قصد ندارد به صورت ریشه ای به آن بپردازد.
اما در هر سو باید به آن دقت نظر داشت. مدیریت زنجیره تامین بخشی از کسب و کار الکترونیک تولید کنندگان محسوب می شود.
تولید کننده از طریق مدیریت زنجیره تامین می تواند به صورت یکپارچه فرآیندهای ورودی از کالای خام تا فروش محصول را از ابتدا تا انتهای زنجیره مورد بررسی قرار دهد.
در این صورت تولید کننده با اطلاع از میزان فروش کالا در انتهای زنجیره تامین و دریافت تقاضا از بازار می تواند برای تولید آینده و حجم آن تصمیم بگیرد.
پیامدهای مهم کسب و کار الکترونیک
این موضوع چند پیامد مهم را برای تولید کننده به همراه خواهد داشت :
- کاهش مدت خواب کالا در انبار به دلیل وجود سفارشات برخط
- کاهش هزینه های لجستیک به دلیل وجود برنامه ریزی در ارسال سفارشات بدون قید فوری و اکسپرس
- دریافت مواد خام براساس سفارشاتی که در انتهای زنجیره تامین ارسال می گردد.
- استفاده از کانال های مختلف فروش کالا به دلیل وجود ارتباط یکپارچه منابع فروش در سیستم SCM
و قطعا استقرار این رویکرد در نظام تولید با منافع بیشمار دیگری همراه خواهد بود که در این نوشتار بدان اشاره نخواهد شد.
به نظر می رسد یکی از مهترین مشکلات تجارت الکترونیک در ایران عدم آمادگی جدی تولید کنندگان به ارائه مستقیم محصول به مشتری نهایی باشد.
در ادامه به صورت مستقیم به ارتباط تجارت الکترونیک با تولید کننده می پردازیم.
هرچند که نگارنده مخالف حضور مستقیم تولید کننده در دنیای تجارت الکترونیک به دلیل بروز مشکلات جدی برای تولید کننده می باشد.
اهمیت ارتباط شبکه های فروش اینترنتی با تولید کنندگان
اما باید بیان داشت عدم ارتباط مستقیم تولید کننده برای شبکه های فروش اینترنتی مشکلات متعددی را به همراه دارد، که می توان به شرح زیر بیان داشت:
- دردسترس نبودن کالا با قیمت مناسب برای شبکه های فروش اینترنتی
- افزایش زمان نقد شوندگی کالا برای تولید کننده کالا به دلیل حضور شبکه های سنتی فروش کالا از جمله واسطه ها و بنکداران
- افزایش هزینه های انبار داری در طول شبکه فروش
سایر مطالب مرتبط با این موضوع
دولت الکترونیک در ایران ، سندرم سامانه ها و دردهای پنهان دیگر
تحول دیجیتال در سازمان ها چه الزاماتی دارد
بازاریابی یکپارچه چیست و چه نقشی در توسعه بازار خواهد داشت.
توسعه 5G درایران با واگذاری فرکانس ۳۵۰۰ مگاهرتز
مشکلات تجارت الکترونیک در ایران
پنجره ملی خدمات دولت هوشمند پروژه برتر اتحادیه بین‌المللی ارتباطات
در این خصوص یک پیشنهاد کاربردی می تواند راه گشای برخی از گره های این دسته از مشکلات تجارت الکترونیک در ایران باشد. که به شرح زیر به آن اشاره خواهیم کرد:
انبار هوشمند یک نکته مهم در تجارت الکترونیک
ایجاد شبکه ای از انبارهای هوشمند در سراسر کشور با هدف دریافت بخشی از تولید تولید کنندگان با امکان ارائه فرآیندهای پستی و پردازش مستقیم کالا می تواند یک راه کار مناسب رای کمک به شبکه فرشگاه اینترنتی در کشور باشد.
این انبارها می توانند با ارائه موجودی خود از طریق API به فروشگاه های اینترنتی تامین کننده کالای این فروشگاه گردند.
مهمترین حسن این اتفاق کاهش هزینه های لجستیک و انبارداری به دلیل حضور شبکه های توزیع مویرگی از جمله پست می باشد.
در عین حال حذف واسطه و دلال از نظام توزیع کالا هم از مهمترین پیامدهای آن می تواند باشد.
تا بدینجا به مشکلات تجارت الکترونیک در ایران در بخش تولید اشاره کردیم.
هرچند که مشکلات بیش از آن است که در این متن کوتاه بتوان به آن اشاره کرد اما به نظر می رسد نکات مهمی را مورد بررسی قرار دادیم و در نهایت پیشنهادهایی مطرح شد.
اما در ادامه به مشکلات تجارت الکترونیک در بخش شبکه های توزیع می پردازیم
شبکه های توزیع مهمترین رکن تجارت الکترونیک است.
پایه و مبنای تجارت الکترونیک برخلاف نامش به یک شبکه توزیع منسجم و قدرتمند وابسته است.
اگر این شبکه توزیع در کنار توسعه تجارت الکترونیک توسعه نیابد قطعا آینده تجارت الکترونیک در ایران را با ابهامات جدی مواجه خواهد کرد.
عمیقا براین باوریم که توسعه اقتصاد دیجیتال وابسته به توسعه اینترنت پرسرعت و شبکه پستی قدرتمند است. بدون حضور این دو قطعا توسعه اقتصاد دیجیتال در ایران با مشکل روبرو خواهد شد.
همانقدر که توسعه اقتصاد دیجیتال به شبکه های پرسرعت اینترنت در لایه های مختلف انتقال و دسترسی نیازمند است به همان میزان به شبکه های گسترده پستی نیز در لایه های رهسپاری و توزیع وابسته است.
عدم توجه جدی به توسعه شبکه های پستی
متاسفانه امروز این شبکه های پستی به دلیل عدم توجه جدی دولت های گذشته به بحث پست که عمدتا ناشی از سیاستگذاری های غلط در وزارت ICT بوده است توسعه نیافته است.
قطعا شبکه های پستی با وضعیت کنونی توان افزایش حجم تجارت الکترونیک را ندارد. به همین دلیل توسعه تجارت الکترونیک در ایران متوقف بر توسعه شبکه های پستی شده است.
بنابراین می توان بیان داشت یک از مهمترین مشکلات تجارت الکترونیک در ایران عدم توسعه یافتگی شبکه های پستی با رویکرد پردازش بسته و کالا در سال های 2 دهه گذشته بوده است.
افزایش توان پردازش کالا ، خطوط حمل و نقل و ره سپاری ، افزایش ظرفیت های توزیع کالا براساس مدل های پیشرفته کنونی توسعه مراکز سورتینگ و هاب های منطقه ای پستی از مهمترین راه کارهای توسعه پست می باشد.
سایر مطالب مرتبط با شبکه های توزیع
پست لجستیک راهی برای توسعه صادرات کشور
توسعه تجارت الکترونیک در ایران
در این ویدئو نوع جدید بسته بندی را مشاهده کنید
سیستم های پرداخت نیز بخشی دیگر از مشکلات تجارت الکترونیک در ایران می باشند.
سیستم های پرداخت همگام با توسعه تجارت الکترونیک با ابداع روش های نوینی توسعه یافت. روش هایی که باعث افزایش اعتماد مشتریان در خرید از سایت سایت های فروشگاهی شد.
متاسفانه در ایران به دلایل مختلف این روش های پرداخت توسعه نیافته است و بعضا شرکت های ارائه دهنده خدمات مالی به دلیل برخی تنگ نظری ها با چالش های جدی مواجه می شوند.
رفع مشکلات و اصلاح فرآیندهای مالی در تجارت الکترونیک یکی از مهمترین مولفه های افزایش اعتماد عمومی به این سرویس می باشد. که حاصل آن استقبال عمومی از فروش اینترنتی و تجارت الکترونیک می باشد.
سایر مطالب مرتبط با سیستم های پرداخت
سیستم BNPL «الان بخر، بعدا پرداخت کن» چیست و چطور 100 میلیارد دلاری شد؟
نقش مصرف کننده در توسعه تجارت الکترونیک در ایران
مصرف کنندگان در نقطه پایانی فرایندهای تجارت الکترونیک قرار دارند . در عین حال بیشترین مشکلات تجارت الکترونیک در ایران در این ناحیه از زنجیره قابل لمس است.
افزایش کارآمدی نظام لجستیک ، نظام مالی و بهبود نظارت های عمومی به فروشگاه ها می تواند اعتماد عمومی مردم به سرویس تجارت الکترونیک را افزایش دهد.
از مهمترین مشکلات مردم ارائه کالاهای تقلبی توسط برخی متخلفان این بخش از تجارت می باشد.
ایجاد یک دروازه نظارتی که طبق قانون مصوب مجلس به عهده شرکت ملی پست گذاشته شده است . می تواند در نهایت به یک نظارت جمعی مردمی بر عملکرد تمام فروشگاه های اینترنتی منتج گردد.
پست دروازه نظارتی تجارت الکترونیک
این دروازه نظارتی دارای ابعاد مختلفی می باشد که در نوشتار های بعدی سعی خواهد شد آن را به عنوان یک پیشنهاد اصلاحی شرح و بسط دهیم.
تجارت الکترونیک فرامرزی نقطه قوت توسعه تجارت الکترونیک است . عدم دسترسی فروشگاه های اینترنتی در ایران به این سرویس را می توان در زمره مهمترین مشکلات تجارت الکترونیک در ایران طبقه بندی کرد.
ارائه سرویس تجارت الکترونیک فرامرزی با هدف خرده فروشی آنلاین به کشورهای دیگر به خصوص کشور های منطقه از مهمترین ویژه گی های تجارت الکترونیک می باشد.
که متاسفانه در ایران به دلایل قانونی فروشگاه های اینترنتی از استفاده از آن بی بهره هستند.
خرده فروشی آنلاین فرامرزی
خرده فروشی آنلاین فرامرزی یا فروش اینترنتی فرامرزی می تواند از امکان شبکه جهانی پست برای ارسال کالا به صورت B2C در سراسر جهان استفاده کند.
سایر مطالب مرتبط با خرده فروشی آنلاین فرامرزی یا فروش اینترنتی فرامرزی
توسعه صادرات با محوریت خرده فروشی فرامرزی
البته تجارت الکترونیک در ایران مشکلی دیگری هم دارد که شاید آن را مهمترین دانست و رفع این مشکل می تواند به بهبود همه مشکلات بیان شده منجر شود. این مشکل به صورت شفاف نداشتن متولی خاص برای مدیریت و بهبود آن است.
تجارت الکترونیک امروز بیشتر از هر چیزی نیاز به سیاستگذاری ، برنامه ریزی و حضور پر رنگ بخش خصوصی دارد. امید است با توجه جدی به آن و رفع مشکلات قانونی و حقوقی فضای توسعه آن در ابعاد ملی و بین المللی ایجاد گردد.
نویسنده مهدی گمرکی
کارشناس ارشد تجارت الکترونیک و مشاور بازاریابی
سایر مطالب مرتبط با مقاله مشکلات تجارت الکترونیک در ایران
تحول دیجیتال در سازمان ها چه الزاماتی دارد
بسیار دقیق به این بحث پرداخته شده . البته باید در خصوص مشکلات دولتی و موانع ان اشاره کامل تری میشد.
تولید کننده واقعا قصدی برای همکاری با فروشگاه های اینترنتی ندارند.
من خودم به عنوان یک فروشگاه اینترنتی با مشکلات زیادی کالا تامین می کنم
تجارت الکترونیک در ایران هنوز به سهم واقعی خودش نرسیده و متاسفانه بخش های زیادی از جامعه به اهمیت آن پی نبرده اند
مشکل اصلی تجارت الکترونیک پست و لجستیک هست
دلال و واسطه گر مانع اصلی رشد تجارت الکترونیک در کشور هست
تجارت الکترونیک یعنی کلاهبرداری و تقلب . این کارا برای ما حاصلش همینه
این چه عینک بدبینی هست که بعضی دارند. اگه بر اساس اصول خرید کنید جایی برای کلاهبرداری نیست. اتفاقا تجارت الکترونیک یعنی اعتماد
مشکل اینجاست که اصولی وجود ندارد
تجارت الکترونیک راه گشای صادرات هست متاسفانه به این مسأله در کشور دقت نمی شود
مطلب عمیق و مناسبی بود . البته به نظر من عمده مشکلات تجارت الکترونیک به دلیل مشکلات اکوسیستم است.