مدیریت زنجیره تامین از سه فرآیند مدیریت اطلاعات ، مدیریت لجستیک و مدیریت روابط تشکیل شده است که با توجه به اهمیت آن در توسعه تجارت الکترونیک به بیان آن می پردازیم
مدیریت زنجیره تامین دارای سه فرایند عمده است كه عبارتاند از :
1- مدیریت اطلاعات
2- مدیریت لجستیك
3- مدیریت روابط
1- مدیریت اطلاعات : امروزه نقش ، اهمیت و جایگاه اطلاعات برای همگان بدیهی است . گردش مناسب و انتقال صحیح اطلاعات باعث میشود تا فرایندها موثرتر و كاراتر گشته و مدیریت آنها آسانتر گردد . در این بحث -همانگونه كه گفته شد- اهمیت موضوع هماهنگی در فعالیتها بسیار حائز اهمیت است . این نكته در بحث مدیریت اطلاعات در زنجیره ، مدیریت سیستمهای اطلاعاتی و انتقال اطلاعات نیز صحت دارد . مدیریت اطلاعات هماهنگ و مناسب میان شركا باعث خواهد شد تا تاثیرات فزایندهای در سرعت ، دقت ، كیفیت و جنبههای دیگر وجود داشته باشد . مدیریت صحیح اطلاعات موجب هماهنگی بیشتر در زنجیره خواهد شد . به طور كلی ، مدیریت اطلاعات در بخشهای مختلفی تاثیرگذار خواهد بود كه برخی از آنهاعبارتاند از :
مدیریت لجستیك (انتقال ، جابجایی ، پردازش و دسترسی به اطلاعات لجستیكی برای یكپارچهسازی فرایندهای حملونقل ، سفارشدهی و ساخت ، تغییرات سفارش ، زمانبندی تولید ، برنامههای لجستیك و عملیات انبارداری) ؛ تبادل و پردازش دادهها میان شركا (مانند تبادل و پردازش اطلاعات فنی ، سفارشات و …) ؛ جمعآوری و پردازش اطلاعات برای تحلیل فرایند منبعیابی و ارزیابی ، انتخاب و توسعه تامینكنندگان ؛ جمعآوری و پردازش اطلاعات عرضه و تقاضا و … برای پیشبینی روند بازار و شرایط آینده عرضه و تقاضا ؛ ایجاد و بهبود روابط بین شركا.
چنانچه پیداست ، مدیریت اطلاعات و مجموعه سیستمهای اطلاعاتی زنجیره تامین میتواند بر روی بسیاری از تصمیمگیریهای داخلی بخشهای مختلف موثر باشد كه این موضوع حاكی از اهمیت بالای این مولفه است.
2- مدیریت لجستیك : در تحلیل سیستمهای تولیدی (مانند صنعت خودرو) ، موضوع لجستیك بخش فیزیكی زنجیره تامین را دربر می گیرد . این بخش كه كلیه فعالیتهای فیزیكی از مرحله تهیه ماده خام تا محصول نهایی شامل فعالیتهای حملونقل ، انبارداری ، زمانبندی تولید و … را شامل میشود ، بخش نسبتا بزرگی از فعالیتهای زنجیره تامین را به خود اختصاص میدهد . در واقع محدوده لجستیك تنها جریان مواد و كالا نبوده بلكه محور فعالیتهای زنجیره تامین است كه روابط و اطلاعات ، ابزارهای پشتیبان آن برای بهبود در فعالیتها هستند .
3- مدیریت روابط : فاكتوری كه ما را به سمت فرجام بحث راهنمایی میكند و شاید مهمترین بخش آن به خاطر ساخت و فرم آن باشد ، مدیریت روابط است . مدیریت روابط تاثیر شگرفی بر همه زمینههای زنجیره تامین و همچنین سطح عملكرد آن دارد . در بسیاری از موارد ، سیستمهای اطلاعاتی و تكنولوژی موردنیاز برای فعالیتهای مدیریت زنجیره تامین به سهولت در دسترس بوده و میتوانند دریك دوره زمانی نسبتا كوتاه تكمیل و به كار گمارده شوند . اما بسیاری از شكستهای آغازین در زنجیره تامین ، معلول انتقال ضعیف انتظارات و توقعات و نتیجه رفتارهایی است كه بین طرفین درگیر در زنجیره به وقوع میپیوندد . علاوه بر این ، مهمترین فاكتور برای مدیریت موفق زنجیره تامین ، ارتباط مطمئن میان شركا در زنجیره است ، به گونهایكه شركا اعتماد متقابل به قابلیتها و عملیات یكدیگر داشته باشند . كوتاه سخن این كه درتوسعه هر زنجیره تامین یكپارچه ، توسعه اطمینان و اعتماد در میان شركا و طرح قابلیت اطمینان برای آنها از عناصر بحرانی و مهم برای نیل به موفقیت است .