خبرآی‌سی‌تی – به مناسبت 17 مهر روز جهانی پست نقش پست در سلامت اداری و پیشگیری از جرم ، محیط زیست و اشتغال.
نوشته مهدی گمرکی
هفدهم مهرماه در تقویم به نام روز جهانی پست ثبت شده است. به همین مناسبت برآن شدم چند خطی در مورد ارزش این شبکه بزرگ جهانی بنویسم.شبکه ای وسیع که به واسطه نوع خدماتش از مهمترین ابزارهای توسعه کشورها به حساب می آید و به همین دلیل یکی از شاخص های توسعه یافتگی در سازمان ملل محسوب می شود.براساس آمار هرچه کشورها توسعه یافته تر شده اند خدمات پستی آنها نیز پیشرفت کرده است . بد نیست بدانید براساس آخرین آمار UPU سرانه پستی کشور آمریکا نزدیک به هزار نامه برای هر نفر در سال شده است.که متاسفانه این شاخص جهانی در کشور ما عددی کمتر از 20 را نشان می دهد. البته سرانه پایین پست در کشور ما دلایل مختلفی دارد که هر یک در جای خود باید به صورت دقیق و کارشناسی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.
اما آنچه که در این انشا قصد پرداختن به آن را دارم بررسی تاثیر خدمات پستی با سه متغیر سلامت اداری و پیشگیری از جرم ، محیط زیست و اشتغال می باشد.
الف ) سلامت اداری و پیشگیری از جرم : متاسفانه یکی از مهمترین آفت های نظام اداری کشور در همه ادوار تاریخی از شروع تا کنون مراجعه و مواجهه مستقیم ارباب رجوع به کارکنان بوده است. اصولا یکی از راه های مبارزه با فساد اداری قطع این ارتباط می باشد. هرچه ارباب رجوع به کارمند نزدیک تر شود احتمال بروز فساد افزایش می یابد. حال راه حل چیست ؟ راه حل سال ها است مورد تاکید قانون گذار در برنامه های مختلف توسعه کشور بوده است. که شاید آخرین آن بند پ ماده 67 قانون پنجساله توسعه کشور بوده است که دستگاه های اجرایی را موظف کرده است خدمات خود را به صورت الکترونیکی و یا از طریق پست و دفاتر پیشخوان خدمات دولت ارائه نمایند.
به نظر می رسد اجرای کامل این بند از قانون می تواند به شدت در حفظ سلامت نظام اداری موثر واقع گردد. باید به یاد داشته باشیم هر آنچه سامانه های الکترونیکی ارائه خدمات دولت و همچنین ارائه خدمات نیابتی سازمان ها در پست افزایش یابد قطعا به نظام ایده آل اداری نزدیک تر خواهیم شد.
ب)محیط زیست : خدمت پستی مکمل دولت الکترونیک است و عدم توسعه هریک از این دو بخش تاثیرات متقابلی را در حوزه محیط زیست برجای خواهد گذاشت.آنچه در تحلیل آمار اتحادیه جهانی پستی به دست می آوریم این است که هرچه کشورها توسعه یافته تر شده اند حجم مراسلات پستی نیز افزایش بیشتری یافته است. در کشوری همانند آمریکا سرانه پستی نزدیک به عدد 1000 شده است. یعنی به صورت متوسط هر آمریکایی در سال 1000 مرسوله پستی اعم از پاکت و یا بسته را دریافت می نماید و این عدد در ایران رقمی نزدیک به عدد 20 می باشد. با استفاده از دولت الکترونیک و خدمات پستی می توان حجم سفرهای غیر ضروری شهری را کاهش داد. آماری که از بررسی انجام شده در فرآیند مشترک فی مابین ثبت اسناد و پست استان اصفهان در خصوص صدور اسناد کاداستر استخراج شد نشان می دهد صدور هر سند از مرحله تقاضا تا تحویل حداقل 4 سفر شهری ایجاد کرده است. حال اگر متوسط صدور سند در یک ماه که برابر حدود 20 هزار سند بوده است را مفروض داشته باشیم به عدد حذف 960 هزار سفر شهری در سال فقط بابت همکاری مشترک پست و ثبت اسناد یک استان و آن هم در یک فرآیند اداری می رسیم. و قطعا نزدیک به همین میزان و شاید بیشتر در مصرف بنزین صرفه جویی شده است و به بر همین اساس نیز از حجم ذرات آلاینده هوا کاسته شده است.
ج)اشتغال : در حوزه اشتغال پایدار خدمات پستی به صورت مستقیم و غیر مستقیم می تواند کمک موثری به کشور نماید. خدمات پستی از جمله خدماتی می باشد که توسعه آن به حجم زیادی از نیروی انسانی نیازمند است. طبق آمار UPU تا پایان سال 2017 تعداد کارکنان تمام وقت اپراتورهای پستی در آلمان 575 هزار نفر ، آمریکا 644 هزار نفر و ژاپن 386 هزار نفر بوده است و این میزان در ایران 13 هزار نفر می باشد. این آمار نشان می دهد سهم کشورهای توسعه یافته از اشتغال در حوزه خدمات پستی بسیار زیاد می باشد. در عین حال وجود بزرگترین شبکه توزیع مویرگی در شبکه جهانی پست با بیش از 5.2 میلیون نفر کارمند می تواند نقش موثری در توسعه تجارت الکترونیک در کشور ها و همچنین فروش اینتنرتی (خرده فروشی اینترنتی ) در جهان داشته باشد. قطعا نقش و جایگاه پست در توسعه تجارت الکترونیک داخلی و بین المللی بسیار موثر و پررنگ خواهد بود که البته می طلبد مسئولان وزارت ارتباطات در جهت توسعه زیرساخت های پستی حرکت های موثری را انجام دهند.
در مجموع باید گفت یکی از مولفه های مهم توسعه در کشورها شبکه پستی می باشد که متاسفانه در توسعه کاریکاتوری و انرژی محور اقتصاد ایران در سال های اخیر از نگاه مدیران کشور مغفول مانده است. و نگاه جدی به توسعه این بخش می تواند نقش موثری در توسعه کشور بر مبنای اقتصاد مقاومتی داشته باشد.
در پایان لازم می دارم 17 مهر ماه مطابق با 9 اکتبر که در تقویم جهانی به نام روزجهانی پست به ثبت رسیده است را به کلیه کارکنان خدوم شبکه عظیم پستی کشور در بخش دولتی و خصوصی تبریک عرض نمایم.
17 مهر روز جهانی پست گرامی باد
کارشناس تجارت الکترونیک و زنجیره تامین
